Weduwe van Jaap Kaal overleden

Op 6 mei 2009 overleed in Hoorn Anneke Kolijn, echtgenote van D.O.S. Soekardiman en weduwe van Jaap Kaal. Zij is 83 jaar geworden. In het biografische hoofdstuk van het boek Jaap Kaal (1893-1960). Een schilder in dialoog met de traditie (Stichting Uitgeverij Noord-Holland, Wormer 2008) zijn enkele bladzijden gewijd aan de belangrijke rol die Anneke speelde in het leven van Jaap Kaal tussen 1952, toen zij elkaar voor het eerst ontmoetten, en 1960, het jaar van zijn dood. Hier volgen enkele notities over de periode daarna. (Foto: Anneke en Jaap ca. 1954)

In het decennium na het overlijden van haar man was Anneke actief betrokken bij de totstandkoming van niet minder dan vier tentoonstellingen van zijn werk: in 1960 in IJmuiden (Felison), in 1965 in Zaandam (Zaanlands Lyceum), in 1970 in Zaandijk (Het Weefhuis, duotentoonstelling Jaap Kaal en Cornelis Koning), en in datzelfde jaar in Amsterdam (Galerie De 3 Hendricken). Ook bij het ontstaan van Adriaan Bosbooms boek Jaap Kaal. Een inleiding tot zijn werk, in 1965 verschenen bij Uitgeverij Heijnis (Zaandijk/Amsterdam), is haar hulp van grote waarde geweest.

In het midden van de jaren zestig hervond Anneke de kracht om haar leven een nieuwe richting te geven. Was ze tot dan toe in het atelier aan de Zaanweg in Wormerveer blijven wonen, nu ging ze voor een jaar naar Nieuw Zeeland, waar ze in een zijdewinkel werkte en patronen maakte. Daarna was ze twintig jaar werkzaam als mentrix bij de Stichting Verpleeghuizen Amsterdam. In 1972 trouwde ze met Dick Soekardiman. Op haar zestigste, in 1986, nam zij afscheid van haar Amsterdamse werkkring.

Vanaf ongeveer 2005 zou zij opnieuw betrokken zijn bij het ontstaan van een monografie over Jaap Kaal. Paul Op de Coul, samensteller van Jaap Kaal (1893-1960). Een schilder in dialoog met de traditie heeft gedurende enkele jaren vele, vele intensieve gesprekken met haar gevoerd over allerlei kwesties met betrekking tot de biografie en het werk van haar eerste echtgenoot. Zonder haar medewerking zou het boek nooit geworden zijn wat het nu is. Toen zij op 30 augustus 2008 het eerste exemplaar van het boek in ontvangst kon nemen tijdens de opening van de tentoonstelling in het Molenmuseum in Koog aan de Zaan, genoot ze daar zichtbaar van.

Omdat zij in maart 2009 ernstig ziek was geworden, kon Anneke niet aanwezig zijn bij de opening van de tentoonstelling in Museum Henriette Polak. Maar op woensdag 22 april, twee weken voor haar overlijden, kon ze op haar ziekbed in het Westfries Gasthuis in Hoorn nog intens genieten van de haar voorgelezen tentoonstellingsrecensie in het NRC Handelsblad en van de op een prikbord van haar kamer bevestigde affiche. Zo kon ze toch – zij het op afstand – getuige zijn van de herwaardering die het werk van Jaap Kaal ten deel viel.